Obiekt monitorowany — kiedy wymagane jest jego oznakowanie? Monitoring w pigułce

Systemy monitoringu wizyjnego (CCTV) stają się coraz bardziej powszechne — można je spotkać na osiedlach, w sklepach, magazynach, a nawet na prywatnych posesjach. Montując kamerę, właściciel obiektu chce przede wszystkim chronić mienie, zadbać o bezpieczeństwo i odstraszyć potencjalnych sprawców przestępstw. Jednak wraz z zastosowaniem monitoringu pojawia się również obowiązek informacyjny — czyli konieczność oznaczenia terenu monitorowanego w sposób zgodny z przepisami. Kiedy taka tabliczka jest wymagana? Jak powinna wyglądać? I dlaczego warto ją mieć nawet tam, gdzie nie jest bezwzględnie konieczna? Wyjaśniamy.

Co to znaczy, że obiekt jest monitorowany?

Obiekt monitorowany to nieruchomość lub teren, na którym zainstalowano kamery rejestrujące obraz w sposób ciągły lub czasowy. Takie działanie jest uznawane za przetwarzanie danych osobowych, jeśli nagranie umożliwia identyfikację osoby — np. po twarzy, ubraniu czy numerze rejestracyjnym pojazdu. Z tego powodu stosowanie monitoringu wiąże się z określonymi obowiązkami wynikającymi m.in. z RODO (Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych) oraz Kodeksu pracy.

Kiedy należy oznaczyć monitoring? Co mówią przepisy RODO?

Zgodnie z art. 13 RODO oraz przepisami sektorowymi (np. art. 23 Kodeksu cywilnego), każda osoba wchodząca na teren monitorowany powinna zostać poinformowana, że może zostać nagrana. Dotyczy to zarówno:

• monitoringu prywatnej posesji (jeśli kamera obejmuje np. chodnik, ulicę lub teren sąsiadów),
• monitoringu w firmach (np. sklepach, magazynach, biurach),
• monitoringu w szkołach, galeriach handlowych, urzędach, budynkach użyteczności publicznej.

W skrócie: jeśli kamera może zarejestrować wizerunek osoby trzeciej, należy oznaczyć obiekt stosowną tabliczką informacyjną. Brak takiego oznaczenia to naruszenie przepisów i może prowadzić do konsekwencji prawnych, w tym kar ze strony UODO (Urzędu Ochrony Danych Osobowych).

Co powinna zawierać tabliczka „Obiekt monitorowany”?

Tabliczka „Obiekt monitorowany” nie jest zwykłym ostrzeżeniem typu „Uwaga pies”. To element realizujący obowiązek informacyjny wobec nagrywanych osób. Dlatego jej treść powinna spełniać określone wymagania.

W praktyce stosuje się dwa poziomy oznaczenia:

• Skrócona informacja — zawiera piktogram kamery oraz komunikat w stylu „Obiekt monitorowany — teren objęty systemem CCTV”. Taka tabliczka powinna znajdować się w widocznym miejscu — np. przy wejściu do budynku, na bramie, ogrodzeniu czy witrynie sklepu.
• Pełna klauzula informacyjna — wymagana, jeśli monitoring rejestruje dane osobowe. Zawiera m.in. dane administratora systemu, cel przetwarzania, podstawę prawną i czas przechowywania nagrań. Taką informację można umieścić np. na osobnej tablicy w holu, w regulaminie obiektu lub na stronie internetowej.

Warto zadbać, by obie formy były ze sobą spójne, czytelne i trwałe — zgodne z przepisami RODO i przeznaczone do długotrwałego użytku, nawet w warunkach zewnętrznych.

Warto wiedzieć:

Niektóre przepisy branżowe (np. bhp w zakładach pracy) dodatkowo regulują sposób oznaczania pomieszczeń objętych monitoringiem — szczególnie tam, gdzie przebywają pracownicy.

Gdzie umieścić tabliczkę Uwaga: Teren monitorowany (obiekt monitorowany)?

Znak informacyjny powinien znajdować się w widocznym miejscu, najlepiej przed wejściem na teren monitorowany. Może to być brama, ogrodzenie, drzwi wejściowe do budynku, recepcja lub wjazd na parking. Ważne, by osoba miała możliwość zapoznania się z informacją zanim znajdzie się w zasięgu kamery.

W przypadku większych obiektów (np. galerii handlowych, szkół, firm z wieloma wejściami), tabliczki warto umieścić w kilku punktach — tak, aby nie dało się ich przeoczyć.

Teren monitorowany a obiekt monitorowany — czy są jakieś różnice?

Choć w języku potocznym pojęcia „teren monitorowany” i „obiekt monitorowany” często używane są zamiennie, warto znać subtelne różnice między nimi — zwłaszcza gdy chodzi o zgodność z przepisami.

• Obiekt monitorowany oznacza monitoring zainstalowany wewnątrz budynku lub na określonej nieruchomości, np. sklepie, magazynie, biurze, szkole czy innym lokalu.
• Teren monitorowany to najczęściej otwarta przestrzeń: parking, plac manewrowy, droga wewnętrzna, chodnik, ogrodzenie posesji lub teren wspólny osiedla.

Oba określenia wymagają, by informować osoby o fakcie rejestrowania obrazu. Z punktu widzenia przepisów RODO, nie ma znaczenia, czy kamera obejmuje pomieszczenie wewnątrz budynku, czy przestrzeń na zewnątrz — obowiązek informacyjny istnieje zawsze, gdy monitoring CCTV może zarejestrować wizerunek osoby fizycznej.

Warto wskazać odpowiedni rodzaj oznaczenia na tabliczce — np. „Obiekt monitorowany” przy wejściu do sklepu lub biura, a „Teren monitorowany” przy wjeździe na posesję, na ogrodzeniu lub bramie. Dobrze dobrany komunikat wzmacnia legalny charakter monitoringu i świadczy o profesjonalnym podejściu do ochrony danych osobowych.

Jaką tabliczkę wybrać?

W ofercie sklepów z wyposażeniem bhp znajdziesz szeroki wybór oznaczeń:

• tabliczki PCV — lekkie, tanie, łatwe do zamocowania np. na ogrodzeniu,
• tablice aluminiowe lub z plexi — trwałe, odporne na warunki atmosferyczne, polecane na zewnątrz,
• naklejki z folii samoprzylepnej — idealne na szyby, drzwi wejściowe i witryny,
• znaki z nadrukiem UV — bardzo wytrzymałe, nie blakną od słońca.

Wybór odpowiedniego materiału zależy od miejsca montażu i specyfiki obiektu. Warto postawić na modele czytelne, odporne na deszcz, śnieg i słońce, które będą spełniać swoją funkcję przez lata.

Co grozi za brak oznaczenia monitoringu?

Brak oznaczenia monitoringu może zostać uznany za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych. Urząd Ochrony Danych Osobowych może w takiej sytuacji:

• wszcząć kontrolę,
• nałożyć obowiązek usunięcia nagrań,
• a w skrajnych przypadkach — nałożyć karę finansową.

Oprócz tego osoba, której wizerunek został nagrany bez poinformowania, może żądać zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych (na podstawie art. 23 Kodeksu cywilnego).

Podsumowanie: obiekt monitorowany = obowiązek informacyjny

Stosowanie monitoringu wizyjnego wiąże się z odpowiedzialnością. Jeśli chcesz chronić swój dobytek, zabezpieczać pracowników, klientów lub obiekt — kamera to dobry krok. Ale pamiętaj, że każda osoba ma prawo wiedzieć, że znajduje się na terenie monitorowanym.

Dobrze zaprojektowana tabliczka „Obiekt monitorowany” pomaga spełnić ten obowiązek, buduje zaufanie i chroni Cię przed konsekwencjami prawnymi. Nie jest to duża inwestycja — a może zaoszczędzić wiele stresu i nieporozumień.

Jeśli chcesz zamontować profesjonalny system kamer, skontaktuj się z nami. Dobierzemy rozwiązania zgodne z przepisami i dopasowane do Twojego budynku.