Dźwiękowy System Ostrzegawczy DSO — zastosowanie

Zagrożenie pożarowe dotyczy wiele jednostek produkcyjnych, hal
magazynowych i pozostałych zakładów przemysłowych, ale nie tylko.
Lotniska, tunele, obiekty sportowe i handlowe to kolejne miejsca, w
których używa się systemu sygnalizacji pożarowej. Choć pożar to
tylko jedno z zagrożeń, jakie tam występują. Ryzyko ataku
terrorystycznego, katastrofy czy innego zdarzenia wymagającego
ewakuacji, jest równie duże. Właśnie wtedy sprawdza się, a często
jest wręcz konieczny dźwiękowy system
ostrzegawczy, czyli DSO. Czym jest, jakie
elementy się na niego składają, jakie jest jego zastosowanie i
gdzie jest wymagany? Podpowiadamy.

Czym jest dźwiękowy system ostrzegawczy DSO?

Dźwiękowy system ostrzegawczy DSO to nie to samo co
alarm dźwiękowy, emitowany podczas wykrycia zagrożenia.
DSO, czyli Dźwiękowy System Ostrzegawczy to zaawansowane
nagłośnienie, które instaluje się w budynkach w celu podniesienia
bezpieczeństwa i wsparcia działań ewakuacyjnych w przypadku
wykrycia niebezpieczeństwa, zagrażającego życiu i zdrowiu osób
przebywających w danym obiekcie. Innymi słowy, jest to
nagłośnienie, przez które nadawane są sygnały ostrzegawcze i
komunikaty głosowe, zachęcające do ewakuacji z budynku.

W jakim celu montuje się DSO

Zadaniem systemu DSO jest rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych
na całym terenie obiektu, objętego systemem. Operator systemu może
w ten sposób przekazywać komunikaty zalecające osobom,
przebywającym na terenie obiektu, ewakuację poza teren budynku do
miejsc zbiórki. Co więcej, stosowanie dźwiękowego systemu
ostrzegawczego w wielu przypadkach jest obowiązkowe. Zanim
jednak do tego dojdziemy, powiedzmy, z czego składa się taki
system.

Dźwiękowy system ostrzegawczy — elementy

Dźwiękowy System Ostrzegawczy nie emituje sygnałów sam z
siebie. Jego uruchomienie następuje w chwili otrzymania polecenia z
Centrali Dźwiękowego Systemu Ostrzegawczego, która z kolei
otrzymuje sygnały alarmowe z systemu
alarmowego przeciwpożarowego. Komunikaty mogą być także
aktywowane lub nadawane ręcznie, co dzieje się w przypadku
wystąpienia takich zagrożeń, jak chociażby atak terrorystyczny. Jak
łatwo zatem wywnioskować, komunikaty ostrzegawcze odtwarzane są
zapisów audio lub na żywo, poprzez mikrofon. Zatem w skład systemu
DSO wchodzą takie urządzenia jak:

• centrala DSO, która składa się z kontrolera, wzmacniaczy,
  odtwarzacza i mikrofonu;
• kable;
• głośniki;

oraz w zależności od producenta dodatkowe elementy nadzorujące
pracę poszczególnych elementów.

W tym miejscu warto dodać, że polskie prawo wymaga, aby centrale
DSO były zgodne z normą PN-EN 54-16, zaś głośniki z normą PN-EN
54-24, a oba elementy posiadały Świadectwo Dopuszczenia.

System DSO elementem sygnalizacji pożarowej?

Chociaż bardzo często system DSO kojarzony jest z ochroną
przeciwpożarową, to znajduje zastosowanie także w innych sytuacjach
zagrażających bezpieczeństwu osób przebywających na terenie danego
obiektu. Jednakże nie wszystkie obiekty muszą być wyposażone w ten
system, ale dla wielu dużych obiektów istnieje obowiązek prawny
jego instalacji i używania. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r,
rozporządzenie to dotyczy głównie wielkopowierzchniowych budynków
użyteczności publicznej, w tym budynków komercyjnych.

Gdzie wymagany jest DSO?

Zgodnie z poniższą treścią rozporządzenia, DSO wymagany jest w
określonych w nim budynkach.

§ 29. 1. Stosowanie dźwiękowego systemu ostrzegawczego,
umożliwiającego rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych i komunikatów
głosowych na potrzeby bezpieczeństwa osób przebywających w
obiekcie, nadawanych automatycznie po otrzymaniu sygnału z systemu
sygnalizacji pożarowej, a także przez operatora, jest wymagane
w:

1) Budynkach handlowych lub wystawowych:

a) Jednokondygnacyjnych, zawierających strefę pożarową
zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni
powyżej 8.000 m2,

b) Wielokondygnacyjnych, zawierających strefę pożarową
zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni
powyżej 5.000 m2;

2) Salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powyżej
1.500;

3) Kinach i teatrach o liczbie miejsc powyżej 600;

4) Szpitalach i sanatoriach o liczbie łóżek powyżej 200 w
budynku, z wyłączeniem pomieszczeń intensywnej opieki medycznej,
sal operacyjnych oraz sal z chorymi;

5) Budynkach użyteczności publicznej wysokich i
wysokościowych;

6) Budynkach zamieszkania zbiorowego wysokich i wysokościowych
lub o liczbie miejsc noclegowych powyżej 200;

7) Stacjach metra i stacjach kolei podziemnych;

8) Dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego
przebywania powyżej 500 osób.

2. W obiektach, w których zastosowano dźwiękowy system
ostrzegawczy, nie stosuje się innych pożarowych urządzeń alarmowych
akustycznych służących alarmowaniu użytkowników tego obiektu, poza
służbami dozoru lub ochrony.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, nie dotyczy budynków
znajdujących się na terenach zamkniętych służących obronności
państwa oraz budynków zakwaterowania osadzonych, które
zlokalizowane są na terenach zakładów karnych i aresztów
śledczych.

Zastosowanie Dźwiękowych Systemów Ostrzegawczych DSO

Rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów precyzyjnie określa
miejsca, w których zastosowanie dźwiękowych systemów ostrzegawczych
jest niezbędne. Warto jednak dodać, że w przypadku jego
stosowania, nie należy jednocześnie stosować innych akustycznych
systemów sygnalizacji pożaru, które mogłyby zakłócać rozgłaszanie
sygnałów ostrzegawczych oraz komunikatów z systemu DSO.

Montaż, odbiór i serwis systemu DSO w budynkach

Systemy DSO mogą być zainstalowane w oparciu o dobrze
przygotowany projekt, który uwzględnia wiele różnych czynników,
odnoszących się do specyfiki obiektu, choćby takich, jak warunki
elektryczne czy klimatyczne. Dlatego musi być przygotowany przez
osoby certyfikowane do projektowania tego typu systemów. Co więcej,
montaż powinieneś zostać wykonany w sposób fachowy, a przy tym
należy się upewnić, że komunikaty będą słyszalne z każdego miejsca.
Na koniec montażu należy z kolei przeprowadzić próby działania
systemu, a jego poprawność powinna zostać potwierdzona przez straż
pożarną.

Co więcej, zgodnie z Rozporządzeniem MSWiA z dn. 7 czerwca 2010
r. system DSO podlega obowiązkowym regularnym przeglądom
technicznym, a każdy z nich musi zostać potwierdzony protokołem.
Jak zatem widzisz, bezpieczeństwo nie zawsze odnosi się do
sprawowania praktycznej ochrony, ale często dotyczy także
cyklicznej konserwacji systemów.