Pakiet mobilności – na czym polega i kogo dotyczy?

Pakiet mobilności to temat, który od kilku lat budzi wiele emocji w branży transportowej. To nie tylko nowe przepisy, ale realne zmiany wpływające na codzienne funkcjonowanie tysięcy firm i pracę kierowców. Jeśli prowadzisz firmę transportową lub jesteś kierowcą zawodowym, ten artykuł jest dla Ciebie.

Wyjaśnimy kompleksowo, na czym polega Pakiet mobilności, kogo dotyczą jego zapisy i jakie obowiązki nakłada na przewoźników i kierowców.

Czym jest Pakiet mobilności?

Pakiet mobilności to zestaw unijnych przepisów dotyczących czasu pracy kierowców, wynagrodzeń, odpoczynków oraz zasad delegowania kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych lub kabotażowych. Regulacje zostały przyjęte przez Unię Europejską w dniu 31 lipca 2020 roku w ramach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1054 zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 561/2006 i (UE) 165/2014 dotyczące czasu jazdy, odpoczynków i tachografów, aby ujednolicić przepisy w transporcie międzynarodowym i zapewnić kierowcom zatrudnionym w różnych krajach podobne warunki pracy.

W praktyce oznacza to, że Pakiet mobilności wprowadza szereg obowiązków dla firm transportowych oraz zmienia codzienną pracę kierowców w transporcie międzynarodowym.

Kogo dotyczy Pakiet mobilności?

Pakiet mobilności dotyczy wszystkich przewoźników i kierowców w transporcie drogowym wykonujących zadania służbowe w ramach przewozów międzynarodowych lub kabotażowych. Obejmuje zarówno kierowców pojazdów ciężarowych powyżej 3,5 tony, jak i – od 2022 roku – także przewoźników realizujących międzynarodowy transport towarów samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej pomiędzy 2,5 a 3,5 tony.

Do tej pory przepisy dotyczące dostępu do rynku transportowego nie obejmowały lekkiego transportu busowego. Jednak wraz z wejściem w życie zmian w rozporządzeniu (WE) nr 1071/2009, firmy wykorzystujące busy w międzynarodowym transporcie towarów zostały zobowiązane do uzyskania licencji wspólnotowej oraz spełniania wymogów podobnych jak w przypadku ciężarówek.

Do tego Pakiet mobilności obejmuje również przewozy typu cross-trade, czyli operacje transportowe wykonywane pomiędzy dwoma państwami członkowskimi Unii Europejskiej bez konieczności powrotu pojazdu do kraju rejestracji. Takie przewozy są traktowane jako delegowanie kierowców, co oznacza obowiązek zgłaszania ich w systemie IMI i stosowania lokalnych przepisów o wynagrodzeniach.

W praktyce oznacza to, że Pakiet mobilności obejmuje:

• kierowców ciężarówek i autobusów w transporcie międzynarodowym i kabotażowym,
• kierowców busów o DMC 2,5-3,5 tony, jeśli wykonują międzynarodowe przewozy drogowe,
• przewoźników delegujących kierowców do pracy w innych krajach UE,
• firmy transportowe, które muszą rozliczać czas pracy kierowców, zgłaszać delegowania i organizować powroty kierowców do miejsca zamieszkania.

Dzięki tym regulacjom Pakiet mobilności wyrównuje warunki konkurencji między przewoźnikami w różnych krajach i podnosi standardy pracy kierowców w transporcie międzynarodowym.

Jakie obowiązki ma firma transportowa w ramach Pakietu mobilności?

Firma transportowa musi zadbać o:

• zgłaszanie kierowców w systemie IMI (Internal Market Information System – system wymiany informacji o rynku wewnętrznym w UE),
• rozliczanie wynagrodzeń kierowców zgodnie z przepisami państw UE,
• organizację powrotów kierowców do kraju zamieszkania,
• kontrolę czasu pracy kierowców w oparciu o ustawę o czasie pracy kierowców oraz tachografy,
• przechowywanie dokumentów potwierdzających odpoczynki i czas jazdy.

Dla przewoźników oznacza to konieczność wdrażania Pakietu mobilności przy wsparciu systemów monitoringu GPS floty samochodowej takich jak iCar GPS Solid z funkcją Tachospeed, które ułatwiają rozliczanie czasu pracy i kontrolę przestrzegania przepisów. Tego typu systemy pozwalają również prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu flotowego, co dodatkowo wspiera zarządzanie kosztami, rozliczanie tras i kontrolę nad efektywnością pracy kierowców.

 Jakie są zasady dotyczące czasu jazdy i odpoczynku kierowców?

Pakiet mobilności to zestaw unijnych regulacji, które szczegółowo opisują, ile kierowca może jechać i kiedy musi odpoczywać. Najważniejsze zasady to:

• maksymalny dzienny czas jazdy wynosi 9 godzin (dwa razy w tygodniu może być wydłużony do 10 godzin),
• tygodniowy czas jazdy nie może przekroczyć 56 godzin,
• kierowcy muszą odebrać odpoczynek tygodniowy trwający co najmniej 45 godzin – nie może on być realizowany w kabinie,
• w wyjątkowych sytuacjach kierowca może skorzystać z dwóch skróconych odpoczynków tygodniowych, które później trzeba zrekompensować.

Przepisy dotyczące czasu jazdy i odpoczynku kierowców obowiązują wszystkich kierowców w transporcie międzynarodowym i są ściśle kontrolowane.

Jak Pakiet mobilności wpływa na wynagrodzenie kierowcy?

Pakiet mobilności wprowadza nowe zasady rozliczania wynagrodzeń kierowców delegowanych. Kierowca musi otrzymać co najmniej przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w kraju, w którym wykonuje przewozy. Dodatki z tytułu podróży służbowej nie są wliczane do minimalnej płacy.

Dla polskich przewoźników oznacza to większe koszty, a dla kierowców – poprawę warunków pracy i wyższe płace w przypadku długich zadań służbowych w ramach międzynarodowych przewozów drogowych.

Kiedy przepisy Pakietu mobilności wejdą w życie?

Część zmian w ramach Pakietu mobilności wprowadzono już w latach 2020–2023. Kolejne przepisy obowiązują od 20 sierpnia 2025 i będą rozszerzane w 2026 roku. Ostateczne wdrażanie Pakietu mobilności zakończy się w kolejnych latach, a przewoźnicy i kierowcy muszą być na bieżąco z tym procesem.

Jakie zmiany wprowadza Pakiet mobilności 2025?

Od sierpnia 2025 roku wchodzą w życie kolejne przepisy Pakietu mobilności. Najważniejsze z nich dotyczą:

• wynagrodzeń kierowców – kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach przewozów międzynarodowych otrzymuje minimalne wynagrodzenie obowiązujące w kraju, w którym pracuje;
• czasu pracy kierowców – przepisy Pakietu mobilności określają, kiedy kierowca musi odebrać odpoczynek tygodniowy i jakie są limity dotyczące czasu jazdy;
• odpoczynków tygodniowych – Pakiet wprowadza zakaz spania w kabinie podczas regularnych odpoczynków tygodniowych i ogranicza możliwość korzystania z dwóch skróconych odpoczynków tygodniowych z rzędu;
• delegowania kierowców – firma transportowa musi zgłaszać kierowców w systemie IMI, gdy są delegowani do pracy w innych krajach UE;
• powrotu do kraju zamieszkania kierowcy – przewoźnik musi zorganizować powrót kierowcy do miejsca zamieszkania co 4 tygodnie.

Co daje Pakiet mobilności kierowcom i przewoźnikom?

Pakiet mobilności wprowadza zmiany związane z wynagrodzeniami, czasem pracy i odpoczynkiem, które poprawiają warunki pracy kierowców w UE. Dla firm transportowych oznacza to więcej obowiązków, ale także większą przejrzystość w międzynarodowym transporcie drogowym.

Systemy monitoringu GPS i oprogramowanie takie jak Tachospeed pomagają przewoźnikom kontrolować czas pracy kierowców, rozliczać wynagrodzenia i zgłaszać delegowania kierowców zgodnie z nowymi przepisami. Dzięki temu firma transportowa może działać zgodnie z prawem i uniknąć kar finansowych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, jak to działa, wejdź tutaj: monitoring GPS dla biznesu.